Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze
okryło się żalem po śmierci wspaniałego Kolegi
Członka Honorowego PTTK

Edwarda Wieczorka (1954−2022)

Człowieka prawdy śląskich tożsamości, odnajdującego ją w zmieniającej się śląskiej przestrzeni i w złożonych losach śląskich rodzin, traktującego swój Śląsk jako wartość i jednocześnie zróżnicowaną wartość tożsamości tysięcy śląskich rodzin. Jego publikacje, programy telewizyjne i audycje uczyły pojmowania Śląska w sensie historycznym i współczesnym.

Jak każdy krajoznawca Edward Wieczorek był piewcą prawdy. I tych wielkich, i tych małych, składających się na większe witraże naszej tożsamości. O Śląsku i jego urokliwej przestrzeni, i o ludziach Śląska nie potrafił mówić inaczej niż z wyczuwalną emocją. Był bowiem Edward Wieczorek wielkim strażnikiem krajoznawczej pamięci Śląska.

Przez lata prowadził Regionalną Pracownię Krajoznawczą PTTK w Katowicach. Był stymulatorem rozbudzania zainteresowań krajoznawczych, wynikających przede wszystkim z poznania bezpośredniego.

Społeczna aktywność Edwarda Wieczorka skierowana była głównie na szkolenie kadr turystycznych, upowszechnianie wiedzy o regionie oraz promocję turystycznej i krajoznawczej atrakcyjności województwa śląskiego. Od 1990 r. wspólnie z Górnośląskim Kręgiem Krajoznawców PTTK im. ks. dr. Jerzego Pawlika organizował co roku Górnośląskie Sympozjum Krajoznawcze oraz wspólnie z Regionalnym Klubem Przodowników Turystyki Pieszej im. Zygmunta Kleszczyńskiego − Sejmik Przodowników Turystyki Pieszej PTTK Województwa Śląskiego. Wspólnie z Samorządem Przewodnickim Województwa Śląskiego organizował warsztaty przewodnickie i kursy przewodników terenowych. Od 1995 r. uczestniczył w pracach komisji egzaminacyjnej ds. przodowników turystyki pieszej, przodowników turystyki górskiej i instruktorów krajoznawstwa regionu. Z ramienia PTTK od 1997 r. był przewodniczącym Komisji Egzaminacyjnej ds. przewodników terenowych i miejskich. Był też wykładowcą na kursach przewodnickich i pilotów wycieczek. Prowadził szereg warsztatów dla nauczycieli w ramach edukacji regionalnej. W latach 1992−1999 był współorganizatorem wojewódzkich eliminacji Ogólnopolskiego Młodzieżowego Turnieju Turystyczno-Krajoznawczego PTTK, opracowując i sprawdzając testy i pytania krajoznawcze, zapewniając obsługę niektórych konkurencji. W latach 1994−2005 włączał się aktywnie w opracowywanie programu krajoznawczego oraz prowadzenie obozów wędrownych Młodzieżowej Szkoły Turystyki Górskiej. Od roku 2002 przewodniczył sądowi konkursowemu w eliminacjach wojewódzkich Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Krajoznawczego „Poznajemy Ojcowiznę”.

Pod redakcją Edwarda Wieczorka i z Jego współautorstwem ukazało się 21 zeszytów poświęconych inwentaryzacji krajoznawczej województwa katowickiego. Był twórcą i redaktorem (od 1986 r.) „Krajoznawcy Górnośląskiego”. W ostatnich latach redagował „Studia i materiały z dziejów krajoznawstwa polskiego”. Był autorem przewodników, w tym takich perełek, jak „Bytom i okolice” i „Racibórz i okolice”. Jego dorobek wydawniczy i piśmienniczy obejmuje ponad 900 pozycji, w tym 26 książek, 21 folderów oraz ponad 900 artykułów. Jego znakomite piśmiennictwo, uzupełniane ikonografią Jego autorstwa, pięknie korespondowało z Jego działalnością przewodnicką, z udziałem w szkoleniach przewodnickich, ale przede wszystkim z działalnością na rzecz wykorzystania i promocji dziedzictwa industrialnego. To Jemu w ogromnej mierze Polska i Śląsk zawdzięczają powstanie w 2006 r. Szlaku Zabytków Techniki, będącego częścią Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego. To On opracował koncepcję i regulaminy odznaki „Znam Szlak Zabytków Województwa Śląskiego”, podobnie jak „Szlak Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego” oraz szlak „Fortyfikacje Województwa Śląskiego”.

Był Edward Wieczorek cenionym i lubianym działaczem naszego Towarzystwa. Działalność rozpoczął w 1972 r. od funkcji sekretarza Komisji Młodzieżowej Oddziału PTTK w Bytomiu (obecnie imienia Stefana Lachowicza). Później był członkiem Komisji Wydawniczej i redaktorem biuletynu Zarządu Wojewódzkiego PTTK w Katowicach (1986−1990), skarbnikiem Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich w latach 1996−1999. Od 1999 r. był wiceprezesem Zarządu Katowickiego Oddziału Regionalnego PTTK. Od roku 2001 sekretarzem Komisji Historii i Tradycji Zarządu Głównego PTTK, a od 2013 r. jej przewodniczącym.

Swoją pracę w sferze ogólnopolskiej zaznaczył też udziałem w przygotowaniach VI i VII Kongresów Krajoznawstwa Polskiego.

W latach 2000−2006 reprezentował PTTK w pracach Komisji Marszałka Województwa Śląskiego ds. otwartego konkursu ofert w dziedzinie krajoznawstwa i upowszechniania turystyki, a następnie w pracach komisji konkursowej Marszałka Województwa Śląskiego oceniającej merytorycznie oferty złożone w ramach otwartego konkursu ofert na zadania publiczne województwa śląskiego w dziedzinie upowszechniania dziedzictwa przemysłowego. Był członkiem zespołu Marszałka Województwa Śląskiego ds. wykorzystania i promocji dziedzictwa industrialnego województwa śląskiego, członkiem Rady Ekspertów Zewnętrznych przy Wydziale Filologiczno-Historycznym Akademii Jana Długosza w Częstochowie. W roku 2020 został powołany przez Marszałka Województwa Śląskiego do Śląskiej Rady Turystyki.

Edward Wieczorek − absolwent studiów historycznych na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (oraz dodatkowo studiów podyplomowych) − miał poza ukochanym Śląskiem, poza Zagłębiem i Beskidem Zachodnim teren, do którego wracał każdego roku, czasami kilkakrotnie. To Beskid Niski. Zauroczyły Go tamtejsze krajobrazy. Potrafił przepięknie opowiadać o cerkiewkach i o cmentarzach z okresu pierwszej wojny światowej.

Telewidzowie poznali Jego nieśmiały uśmiech kiedy mówił o swoim Śląsku, o ważnych dla Polski szlakach. Nie wiedzieli, że On uśmiechał się nie tylko do nich, ale i do Śląska, i do polskiego krajobrazu.

Posiadał uprawnienia: organizatora turystyki, przodownika turystyki pieszej PTTK, przewodnika terenowego po województwie śląskim, strażnika ochrony przyrody, przodownika turystyki górskiej PTTK, przewodnika miejskiego po Katowicach i aglomeracji GOP, przewodnika terenowego po Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, przewodnika beskidzkiego I klasy, instruktora przewodnictwa oraz honorowego przodownika turystyki pieszej PTTK, zasłużonego instruktora krajoznawstwa i honorowego przodownika turystyki górskiej.

Edward Wieczorek był uhonorowany wieloma wyróżnieniami i odznaczeniami, między innymi: Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej”, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Turystyki”, Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, Złotą Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Śląskiego”, Złotą Honorową Odznaką PTTK. W 2017 r. XIX Walny Zjazd PTTK nadał Edwardowi Wieczorkowi godność Członka Honorowego PTTK.

Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze poniosło wielką stratę. Odszedł na wieczną wędrówkę wspaniały, szlachetny i prawy człowiek, niestrudzony krzewiciel wiedzy o ojczystym kraju, niezapomniany Kolega i Przyjaciel. Będzie Go nam bardzo brakowało.

Cześć Jego Pamięci!

Władze Naczelne Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego

 

Uroczystości pogrzebowe odbędą się we wtorek 10.05.2022 r. − o godz. 11:00 odprawiona zostanie msza św. w kościele pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła (ul. Mikołowska 32) w Katowicach, po której nastąpi odprowadzenie na cmentarz parafialny przy ul. Sienkiewicza