TURYSTYKA GÓRSKA

Konrad Gessner, przyrodnik i lekarz z Zurychu, w 1541 r. pisał do przyjaciela: Jestem zdecydowany co rok wejść na kilka lub przynajmniej jeden szczyt, by z jednej strony rozszerzyć swoje wiadomości o roślinach, a z drugiej, aby wzmocnić ciało i odświeżyć ducha. Myśl zawarta w liście Szwajcara towarzyszy i dziś turystom górskim, bowiem wraz z rozpowszechnianiem idei Renesansu, ugruntowały się w czasach Oświecenia motywy naukowe, duchowe i fizyczne towarzyszące górskim wędrówkom. Piękno przyrody znajdujące swe odbicie w badaniach naukowych, literaturze, muzyce utorowało ówczesnym podróżnikom drogę do Alp, a z czasem do polskich gór, czego wyrazem zawiązanie w XIX wieku klubów alpejskich, a na terenach polskich – z czasem Polskiego - Towarzystwa Tatrzańskiego. Gdy w roku 1950 tworzono Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, to działacze PTT stanowili trzon powołanej Komisji Turystyki Górskiej ZG PTTK, których następcy – już w zmienionych warunkach - kontynuują ideę tego zasłużonego stowarzyszenia.

           Morze i góry, dla wielu także jeziora, to symbol wakacji, jednakże góry stały się celem turystycznych wędrówek niemal w każdej porze roku. Jedni zasmakowali w jesiennych wędrówkach, inni wyruszają na szlak, gdy śnieg zalegający wyższe partie gór, dodaje szczytom wysokogórskiej powagi. Dla narciarzy wiosenne firny stały się symbolem najpiękniejszych wycieczek i zjazdów. Alpiniści potraktowali góry jako arenę rywalizacji sportowej i podejmują wspinaczki drogami dla turysty niedostępnymi, ale wysokie góry są dziś otwarte także dla entuzjastów trekkingu i doświadczonych wędrowców. Aby „być w górach” jednym wystarczy przejazd samochodem bieszczadzką „Pętlą”, drugim – wyjazd koleją linową, a innym – wyprawa w góry wysokie.

           Co prawda PTTK nie jest dziś jedyną organizacją skupiającą turystów górskich i zajmującą się propagowaniem turystyki górskiej, lecz symbolem Towarzystwa w terenie są wciąż znakowane szlaki turystyczne i schroniska . Charakterystyczne trzy paski znaków towarzyszą w wędrówce przez Sudety, Karpaty, Góry Świętokrzyskie. Odcinki szlaków międzynarodowych E3 i E8 łączą polskie góry z górami Europy. Współpraca PTTK z Czeskim i Słowackim Klubami Turystów pozwala przedstawicielom KTG ZG PTTK konsultować sprawy szlaków granicznych i transgranicznych korzystając z dobrodziejstw porozumienia z Schengen. Schroniska z kolei, wzniesione w najatrakcyjniejszych punktach w poszczególnych pasmach górskich są miejscami, w których skupia się życie amatorów pięknych widoków i kontaktu z Naturą.

           Górskiego turystę wyróżnia Górska Odznaka Turystyczna PTTK, sięgająca tradycjami roku 1935. Skromna, niekiedy ginie wśród kolorowych odznak regionalnych, rajdowych itp., ale to GOT PTTK świadczy o doświadczeniu turysty. Jej najniższy stopień - „W góry”, adresowany jest do dzieci, zaś z grona zdobywców wyższych stopni GOT PTTK wywodzą się przodownicy turystyki górskiej PTTK, pełniący swe funkcje społecznie. Równie długą tradycją – sięgającą 1923 roku - szczycą się „Wierchy”, rocznik poświęcony górom, będący organem Komisji.

           W strukturach KTG ZG PTTK znakomitą rolę pełnią kluby górskie. Skupiają, na zasadach towarzyskich, entuzjastów gór, organizują wycieczki i wyprawy. Ich sztandarową imprezą są doroczne majowe spotkania w górach. Podobnie przodownicy turystyki górskiej PTTK spotykają się co roku podczas dwóch imprez jesiennych: Ogólnopolskim Zlocie (w roku 2019 odbędzie się on po raz 50-ty) oraz Zlocie Sudeckich Przodowników Turystyki Górskiej PTTK, ale w imprezach tych biorą udział nie tylko przodownicy. Odnotujmy też, że we współpracy ze środowiskiem wojskowym organizowany jest od 3 lat Zlot Sympatyków i Zdobywców GOT PTTK.

           Turystyka górska łączy się nie tylko ze zdobywaniem szczytów, ale także z krajoznawstwem, z bogactwem towarzyszących atrakcji lub zagadnień. Od 1974 r. KTG ZG PTTK organizuje (w 1. sobotę grudnia) doroczne Sympozjum KTG. Tematyka obejmuje rozmaite zagadnienia, m.in. dotyczące budownictwa i architektury, etnografii, muzyki, literatury, działań wojennych i in., a w ostatnich latach także prezentacji gór wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na podobnych zasadach organizowane są od 2012 r. Sympozja Sudeckie.

           Wędrując po górach można też natrafić na mini-muzea: ośrodki historii turystyki górskiej KTG ZG PTTK. Zlokalizowane przy schroniskach – na Przysłopie pod Baranią Górą, na Markowych Szczawinach, na Pol. Chochołowskiej, na Hali Ornak, na Turbaczu i Prehybie, w Szczawnicy, na Jaworzynie Krynickiej, w Ustrzykach Górnych, a także przy „Ogrodzie Bajek” nad Międzygórzem, pozwalają turyście zapoznać się z wybranym regionem, z historią turystycznego zagospodarowania i udostępniania gór.

           I na koniec uwaga: wędrujmy bezpiecznie! Pamiętajmy o doborze właściwego ekwipunku, o nagłych zmianach pogody w górach, nie lekceważmy „łatwych” bo niskich gór i zapiszmy numer telefonu alarmowego 601 100 300. A w chwilach wolnych - zapraszam na internetową stronę KTG ZG PTTK (www.ktg.pttk.pl) i na facebookowy profil (Komisja Turystyki Górskiej ZG PTTK).